In nomine sancte et individue Trinitatis. Acfredus, divina tribuente misericordia, Aquitanorum dux. Notum sit omnibus sancte Dei ecclesię curam administrantibus, presentibus [videlicet] et futuris, necnon et cunctis terrę inclitis, quia ego Acfredus, servus servorum Dei umillimus, considerans [casum] fragilitatis humane, ut pius et misericors Dominus de immanitate facinorum meorum aliquid relaxare dignetur, tam pro me ipso quam pro genitore meo Acfredo, et genitrice mea Adalindis, et avunculis meis Wilelmo et Guarino, et fratribus meis Bernardo et Guilelmo, et cunctis propinquis et fidelibus nostris et amicis, reddo creatori meo Domino, regi regum et domino dominantium, de ipsa terra quam idem Dominus sua larga clementia parentibus meis et michi indignissimo largiri dignatus est, quandam particulam, ut nomini suo edificetur, in honore suo teneatur, obumbratione majestatis [ejus] gubernetur, quatinus nec comes, nec episcopus, aut abba, seu ullus ex progenie nostra, aut aliquis mortalium eidem terrę dominetur, neque alicujus sanctorum subjecta sit, neque spiritibus angelicis, sed ipsi soli Domino qui in Trinitate perfecta vivit et regnat; et ministri ecclesię ibidem deputati nullum mundiburdium sanctorum aut hominum vel rectorem expetant, neque ulla judicaria potestas illis vim inferre aut distringere presumat, aut aliquid ab eis inhonestum aut injustum exigat, sed omnipotenti Deo soli serviant et in nomine ejus vivant; et si in aliqua [re] interrogati fuerint, per ipsum se reclament et ipsi sint subjecti; servi etiam qui ipsam terram aut coloni inhabitaverint, si accusati aut interrogati sive increpati fuerint, nullum alium protectorem aut gubernatorem exquirant, nisi ipsum Dominum nostrum Jesum Christum et ministros ecclesię qui eodem tempore ibidem constituti fuerint. Ut qui me potenter de limo terrę creavit, spiraculum vitę clementer dedit, et misericorditer cum pereunte mundo restauravit, et sui cognitionem michi dedit, et ad hanc ętatem me peccatorem pervenire fecit, et de suis bonis quantum sibi placuit mihi concessit, cognoscat de ipsa terra quam michi largiri dignatus est, quantulamcumque partem sibi reddidisse, et in honore XII apostolorum qui, precepto Patris obedientes, filium ejus Dominum nostrum Jesum Christum corde crediderunt et hore professi sunt, canonicos XII inibi esse constituo, qui diebus ac noctibus creatori omnium Domino indefessas laudes persolvant, et pro statu ecclesię humiliter ac devote eum exorent, seu pro peccatis nostris vel omnium christianorum multis precibus misericordiam ipsius expostulent. Ideoque noverint omnes sancte Dei ecclesię fideles, quoniam reddo creatori omnium Deo, in pago Arvernico, in comitatu Brivatense et Telamitense, in vicaria Ucionense et Ambronense, in primis curtem meam [indominicatam] quę vocatur Celsinanicas, cum ecclesiis duabus, unam in honore sancti Petri [et] alteram in honore sancti Johannis evangeliste constructis, et casam meam [in]dominicatam, et broilum indominicatum, et farinarios quinque, cum [mansis,] campis, pratis, silvis, vineis, omnia et ex omnibus, quantum[cumque] ad ipsam curtem aspicit aut aspicere videtur, et cum omnibus apendiciis quibus sibi videntur pertinere, videlicet in Gigniaco ecclesiam unam in honore sancti Juliani constructam, cum omnibus que ad eam pertinent; et in Cariniaco ecclesiam unam in honore sancti Remedii constructam, cum omnibus ad se pertinentibus, et in ipsa villa mansos IIII, appendariam unam; et in Brando mansos III, et mansionem unam cum vinea; et in Merdancione mansiones III, cum clauso uno; in Vinzella mansionem I, cum vinea; in vila Calme domum unam, cum vinea; in monte Asinario appendariam I; in Castello appendarias IIII et clausum unum; in Ucione mansiones IIII, cum vineis; in monte Moriaco mansos II, appendarias II; in Brenaco mansos II, appendariam I; in monte Benedicto mansos quinque, appendarias IIII; ad illo Sallo mansos III, appendarias III; ad illa Calme appendariam I; in Sartiscoda mansos II, appendariam I; in villa Garricia mansos IIII, appendarias III; in Riberia appendariam I; in Genestogile mansos II, appendariam I; Sperendeus mansum I; ad mansionem Guntardi mansos II; ad mansionem Baseni mansos II, appendarias II; ad illo Montilio mansos II, appendariam I; in Pongio Gondrico mansos II, appendarias IIII; Balfredus mansos II; Gaubertus appendariam I; Armandus mansum I; Rodina mansos II; Dagbertus mansum I; Gadlindis mansum I; infantes Sigberti mansum I; Sigfredus mansum I; Guidbertus appendariam I; ad illum Tilium mansos VI, appendarias IIII; ad Limovicas mansum I, appendarias VIIII; in Carello mansos V, appendariam I; in illa Bufaria mansum I, appendarias III; Benedictus mansum I; in Scutlaria appendarias IIII; Adalbertus et Ingilbaldus appendariam I; Aldegaudus appendariam I; Piscatoribus appendarias II; Bernardus appendariam I; Petrus appendariam I; in Poiolac patricii appendariam I; Vitriario appendariam I; in illo Crioso appendariam I; in Girardus appendariam I; in Sancto Quintino appendarias II, cum ipsa ecclesia; inter Condaminas et Conrocio appendarias XI; in Criziloni mansum I, fexovatas III; in Calidas Mansiones mansum I, appendariam I. Hec omnia suprascripta, cum omni integritate, cultum sive incultum, quesitum vel quicquid ad inquirendum est, cum ecclesiis, mansis, campis, pratis, silvis, vineis, curtes, ortos, viridigaria, exitibus et egresibus, aquis aquarumve decursibus, cum ipsis farinariis, cum servis et ancillis ad eandem curtem pertinentibus, qui modo sunt vel multiplicaverit, ego indignus et miserrimus peccator reddo justo Domino et peccatorum justificatori, ut cuncta sub defensione nominis ejus vivant, gubernentur ac tueantur; clerici etiam ibidem constituti ipsi soli flectant genu, ipsum adorent, eundem solum rectorem invocent; servi etiam et coloni ad hec [pertinentes] eadem faciant. Quin etiam deprecor ego infelicissimus misericordiam omnipotentis Dei, ut concedat michi hec eadem in suo sancto servitio detinere et sub tuitione nominis ejus regere et gubernare. Post obitum vero meum, quocumque modo ipsi placuerit ut dies meos finiam, nullus de heredibus meis, filius vel filia, si Deus concesserit michi, seu quisquam mortalium, aliud presumat agere preterquam superius insertum est. Quod si quis aliter presumpserit, reum se sentiat majestatis, et pro tali presumptione ab ipso Domino [cernentibus cunctis] judicium accipiat dampnationis, nec quisquam amodo et in reliquum talia agere pertemptet, et cum Dathan et Abiron, necnon cum Anania et Saphira, et cum Juda proditore, in profundum [inferni] demergantur, et omnes maledictiones quę in veteri vel in novo Testamento continentur veniant super illos qui in presens vel in futurum de omnibus his rebus supranominatis, Deo et sanctis ejus et illis monachis qui pro statu sancte ecclesię et salute vivorum ac defunctorum Domino famulari cupiunt, in suos usus cupiunt retorqueri, nisi resipuerint et emendaverint, et ad penitentiam et satisfactionem venerint, [nec quisquam amodo et in reliquum talia agere protemptat]. Et ut hoc insertum per succedentia tempora firmiorem obtineat vigorem, manu propria [subter] illud firmavi, et ut aliorum nobilium virorum manibus roboraretur percensui. Signum Acfredi [comitis Aquitaniæque ducis], qui hanc cartulam fieri jussit et firmari rogavit. S. Roberti vicecomitis. S. Widonis aditoris. S. Dalmatii vicecomitis. S. Bertrani. S. Teotardi. S. Matfredi. S. Arimandi. S. Guilelmi vicecomitis. [S. Austorgii.] S. item Guilelmi. S. Rigualdi. S. Hugonis. S. Leotaldi. Aribaldus, ecclesię Sancti Juliani Brivatensis prepositus, subscripsit. Cunebertus, ejusdem ecclesię decanus. Guaracco sacerdos adfuit et subscripsit. Gausbertus sacerdos subscripsit. Actum V idus octobris apud Celsinanicas, anno V quod infideles Franci regem suum Karolum dehonestaverunt et Rodulfum in principem elegerunt. In Christi nomine, Ragnibertus sacerdos, quamvis indignus, precipiente Acfredo, scripsi et subscripsi.